Vreemde snoeshaas

De paashaas. Ongrijpbaarder dan sinterklaas of kerstman. Brengt eieren, mandje op de rug. Waar hij ze vandaan heeft? Blijft even obscuur als waar sint en santa hun spullen halen. Komt als dief in de nacht, hij ook al - de paasnacht, in dit geval - en verstopt ze. Rare snuiter. Geen afgesproken bezorgplek als schoorsteen, schoen of kerstboom, maar in het gras, struiken, tussen boomwortels, onder bladeren. Pfff, zoeken. Echte? Chocolade? Klein? Groot? Groen? Rood? Kan hem niet schelen: hij bezorgt alleen maar, zijn naam is ...

De haas figureert in vele oude verhalen, heeft kennelijk altijd tot de verbeelding gesproken. Onder de uiteenlopende eigenschappen die hem werden toegedicht, was niet die van kindervriend. Toch is hij dat een beetje geworden, toen hij paashaas werd. In Duitsland moet dat zijn geweest, waar ook de spar kerstboom werd. Zo'n tweehonderd jaar geleden stak hij de grens over en werd hij voor het eerst in Nederland gesignaleerd, deze pedagosiche hardloper die brave kinderen - geen roe, geen zak, maar toch - eieren kwam brengen. In Beieren schijnt dat overigens ook wel door een haan te worden gedaan, in Tirol door een kip, in Hannover door een koekoek, in Thüringen door een vos en in Australië door ... een langoorbuideldier. Moet de Partij voor de Dieren daar niet wat van vinden?

Echte hazen - de derestvanhetjaar-hazen - zijn schuw, leven in het open veld. Dus niet in bos, duin en tuin, zoals het konijn, maar in weilanden en akkers, bijna niet te zien tussen graspollen, in geploegde voren en greppels. Een enkele keer waagt hij zich aan de rand van zo'n akker, in mijn buitenhuistuin in Pesse (Dr), paas- én Pesse-haas (foto 3). En dan zie je het: wat is hij groot! Wat een lange poten. Die oren! En zodra hij merkt dat hij te ver is gegaan: wat is-ie snel!! Toch is dit schuwe dier een 'cultuurvolger', dus een mensenvolger. Oorspronkelijk leefde hij alleen op de steppes van Oost- en Midden-Europa, maar met de introductie van de landbouw met de bijbehorende kunstmatige steppes, vestigde hij zich ook in West-Europa. Waar toen nog geen meldpunten waren. Lang geleden al, je zou zeggen dat hij er altijd heeft gelopen: op ons groen-groen-knollen-knollenland.
Niet voor niets komt hij in vele uitdrukkingen en gezegden voor, waarbij uiteraard een deel te maken heeft met zijn schuw- en snelheid, de 75 km/u die hij haalt. Het hazenpad kiezen of er als een haas vandoor gaan, kun je maar beter snel doen. Of als een haas aan het werk gaan. Hij slaapt zelfs snel. Kortom: de haas haast. Dat zit in zijn natuur, maar als geliefd jachtobject moet hij ook wel. Anders eindigt hij als Paashaas bij een Kerstdiner...

Tags: