dichter-bioloog
dicht, schrijft korte verhalen, tekent, schildert.
Is waarnemer van het gewone dat nooit gewoon is en erom vraagt in woord en beeld te worden vastgelegd.
Ze zijn er altijd en overal, brandnetels of kortweg netels, al is het maar in een klein hoekje, wachtend op hun kans. Mensen vinden ze doorgaans geen welkome verschijning, anders dan de vele vlinders die er hun eitjes aan toevertrouwen en de rupsen die er eten en verpoppen.
Onverhoeds raasde er, middenin de zomer, een storm over het land en niet alle bomen - vol windvangend blad - hebben dat overleefd. Sommige gingen gestrekt in het park, andere langs of dwars over de straat.
Bij tuinplanten en snijbloemen zijn we er wel gewend dat daarvan allerlei kleurvarianten bestaan, dat wil zeggen: zijn ontwikkeld. Mensenwerk. Dat dergelijke kleurvarianten ook in de natuur voorkomen is minder bekend, niet in de laatste plaats omdat het een vrij zeldzaam verschijnsel is.
Een harde klap, daar begon het mee. Echt hard. En het was niet meteen duidelijk waar het geluid vandaan was gekomen, van buiten ja, dat wel.
De narcissen hebben we inmiddels achter ons gelaten, op weg naar de zomer.
Bomen die bloeien in de winter of het vroege voorjaar, zijn voor de bevruchting aangewezen op de wind. Bijen, hommels en andere insecten van de bestuivingsdienst zijn dan immers nog in rust.
Niet alleen Naturalis, ook Museum Volkenkunde staat in mijn achtertuin, bij wijze van spreken dan. Daar trof ik een kleine maar bijzondere tentoonstelling van Aboriginalkunst, vol met Droomwezens en hun heilige landschappen van warme aardkleuren. In de Aboriginalcultuur begint alles met de Droom.
Ook Naturalis is, in elk geval voor mij, natuur dichtbij. Waarbij wel aangetekend moet worden dat 'alle dieren dood zijn', zoals mijn vierjarige kleinzoon snedig opmerkte.
Na de onverwachte ontdekking van tongvarens op het tuinmuurtje op de hoek, vond ik nog meer tekenen van hoop, van alledaagse natuur die zich door vorst noch ijzel uit het veld heeft laten slaan en nu zelfs aan het bloeien is geslagen.
Heel bijzonder is dit schuimen van de zee niet, vooral in het voorjaar is het nogal eens te zien. Maar in het late najaar kan het dus ook.
Het is bijna St Maarten, 11 november, de dag dat ik vroeger met een lampion al zingend langs de deuren ging om grote hoeveelheden snoep, koek en een enkele goedbedoelde sinaasappel op te halen.
Het lijken exotische verschijningen, maar het zijn 'gewone' planten van om de hoek of nog dichterbij, planten die het mooiste voor het laatst hebben bewaard.
De zaadjes van de Ambrosia zitten als onbedoelde bij-oogst in zaaigraan voor de landbouw en worden zo al even onbedoeld geholpen in hun verspreiding. De eerste waarneming dateert al van 1875, waarna de Ambrosia zich uitbreidde.
Veel van de bloemen die we zien, zien we in het voorbijgaan. Die bloemen staan vanouds in de bermen, waarin tegenwoordig niet zelden allerlei extra's worden uitgezaaid.
Zelfs in de meest bescheiden campagne mag een bericht op deze site niet ontbreken: dat er een nieuw boek is, een roman, fictie die leest als waargebeurd. Een boek dat de titel 'Wegens omstandigheden' heeft gekregen. Waar dat op slaat?
Er zijn meerdere soorten weegbree, maar wat is eigenlijk het meervoud van weegbree? Weegbrees, weegbreeën? Het is sowieso een verwarrende naam, behalve natuurlijk voor de Grote weegbree die langs de weg groeit en brede bladeren heeft en dus duidelijk model heeft gestaan voor de naam.
Hij groeit op muren, de naam zegt het al. Liefst op oude muren met zacht cement en in elk geval met spleten en gaten. In mijn geboorteplaats had ik hem vast op de grachtenmuren kunnen zien groeien, als ik er op gelet zou hebben.
Nog herstellende ben ik maar weinig buiten geweest, maar meer dan genoeg om - net als andere jaren - onder de indruk te raken van de jaarlijkse uitbarsting van speenkruid.
Als je geveld bent door een mysterieuze bacterie en die mooie laatste februaridagen gaan als verre schimmen aan je voorbij, wat dan? Dan ben je dus aangewezen op de beelden in je hoofd, in mijn geval beelden van Bonaire die altijd wel wat warmte over hebben voor de behoeftigen.
Lopend door één van de vele rustige straatjes in het dorp viel mijn oog op deze bijzondere 'kegels'. Dat was het eerste woord dat in me opkwam, al was zonder meer duidelijk dat het hier bepaald geen den betrof. En was het wel een vrucht?
In het voorjaar zijn het de witte 'kaarsen' die opvallen, oplichtend in het verse groen van de kortelings uitgevouwen bladeren. Daarmee biedt de paardenkastanje ver buiten het lichtjesseizoen een prachtig verlichte boom voor iedereen die het wil zien.
Bacteriën en schimmels wekken doorgaans weinig warme gevoelens bij ons op, evenmin als wormen, pissebedden en alle andere organismen die zich met afbraak bezighouden. En toch is die afbraak in feite het begin van nieuw leven, van nieuwe kansen, nieuwe cycli.
Het zijn niet de eerste plantaardige vleugels van het jaar, dat waren de mini-vleugels van de berkenvruchtjes en de iependubbeltjes, maar wel de meest overtuigende. De esdoorn is terecht bekend om zijn gevleugelde vruchtjes die - altijd in tweetallen - als helikopters klaar hangen om weg te vliegen.
Het kruipt onder de struiken vandaan over het pad, met dunne uitlopers en kleine, drietallige blaadjes. Aardbeiblaadjes. De moederplanten naast het pad staan goedkeurend toe te kijken, hun kleine, intens rode aardbeien gloeien van trots. Aardbeien?
Elke zaterdag schrijft Ionica Smeets in de Volkskrant over een getal dat ze heeft 'gezien'. Ik zag ook een getal, een heleboel getallen zelfs. Getallen die soms zo belangrijk of opvallend zijn dat ze in namen terugkomen. Die van planten, want daar heb ik het dus over.
