dichter-bioloog
dicht, schrijft korte verhalen, tekent, schildert.
Is waarnemer van het gewone dat nooit gewoon is en erom vraagt in woord en beeld te worden vastgelegd.
Over de stenige wegen, tussen cactussen, in de tuin en op de porch. En langs zee natuurlijk. Bewegende slakkenhuizen, soms ook de oleanders inklauterend. Ze zijn aan de zee ontsnapt, deze heremietkreeften, maar niet helemaal.
De zee bij Bonaire is een wat groot uitgevallen schatkamer. Al meer dan 400 jaar is ze hofleverancier van zout en een niet opdrogende bron van wahu, dradu, mulatu en andere verse vissen. Een juweel bovendien: veelkleurig spiegelend in de luwte, melkwit schuimend tegen rotsige kust.
'Bon dia!' begon iedere #dagin6woorden.
Je landt en het begint: Flamingo Airport met zijn zuurstokroze aankomsthal. Goed, flamingoroze dan. De rit langs zee, met het lange lint van gekleurde huisjes dicht aan het water, doet bijna pijn aan je ogen.
Gezellig, thee! Dol op mensen zijn ze, op hun tuinen, huizen en porches, op hun draadjes, haartjes, touwtjes, handige hoekjes en geinige gaatjes en op hun suikerpot. Gezellig, koffie! De hele dag in de weer - dag in, dag uit - met het maken van halve nesten op onmogelijke plaatsen.
En dan is het tijd om de aardappelen een poosje in te ruilen voor funchi, de spijkerbroek voor de allerluchtigste short, de weilanden voor de koenoekoe, de duinen voor rotskust, de haring voor purunchi, de koolmezen voor suikerdiefjes, de merels en lijsters voor chuchubi's, kortom: Nederland voor Bonaire.
Taal en teken uit het land van venen, vennen, heidevelden, bos en stilte, waar de wegen Westerhaar, Schapenmeer en De Vorrelvenen heten, het land van eiken, berken, lijsterbes, vogelkers, sporkehout en krentenboompjes, waar de wegen Bloemberg, Achterma, Voor de Broeken, Waterleuzen en Holtweg heten, het land van wij
Een bivak, ergens aan de kant van de weg, oranjerode soldaten. Geruststellend klein zijn ze, dat wel, en dus geen bedreiging. Dat wil zeggen: niet voor mij.
Bloemen houden van mensen, de reclame heeft ons dat ingeprent. Het zal. En wilde planten? Nou, soms meer dan je lief is. Wat er al niet aan aan je broekspijpen blijft hangen!
Vakantietijd, eropuit. Huisje mee. De één een tent, de ander een caravan of camper. Maar sommige dieren schijnen altíjd op vakantie te zijn, hebben hun huisje tenminste overal bij zich, en mijn tuin is hun vakantieland. Het is er foeidruk zónder dat daar folders of ronkende internetsites aan te pas kwamen.
Hij houdt de wacht, de oude vlier. Bij een boerderij in l'Hopitôt, Cne Arbourse, een vlekje menselijke bewoning diep weggestopt in de binnenlanden van de Bourgogne tussen Loire en Yonne, schuilgaand in eindeloos golvende graanvelden, bossen en meidoornhagen.
Stralende hoofden die meedraaien met de zon - tourne-sol - de breedlachende hoofden van de zonnebloem. Niet de enkelingen in stoeptegel-tuintjes of groepjes in een beschutte achtertuin, maar zover het oog reikt, velden vol. Ah! La France!
Ze horen bewegingloos, plat en zwartwit op het asfalt te liggen, zebra's. Dat wil zeggen: buiten Afrika.
Of ze van de ene op de andere dag gemaakt worden: zo snel gaat het, het verschijnen van de rietsigaren langs de waterkant. Eerst nog groenig, maar al snel diepbruin. Eerst met een rafelige piek er bovenuit, dan alleen nog de volmaakte fluwelen cylinders die aan lange saté-stokstengels zijn gespietst.
Het roodwitte lint trekt van verre al de aandacht. Het zet niets af, maar is als een ceintuur om een dikke stam gebonden, een eikenstam (foto 1). Een waarschuwing. Waarschuwing? Voor die leuke harige rupsjes die bij nadere bestudering op de stam en over hun fijne spinsel blijken te kruipen (foto 2)?
Een echte Hollandse boom, de linde. Boom van grachten, pleinen en kerkhoven, van statige lanen, van gesnoeide schaduw, van dankbaarheid en gedenken, van de geur die de vroege zomer vult, van 'Leentje leerde Lotje lopen langs de lange lindenlaan'.
Het verre oosten van Nederland, zomer, het Korenburgerveen. Ik zou de loftrompet kunnen steken over de zwarte specht, de drasse hei, de weerschijnvlinder of de braamsluiper, maar nee. Na het veen voerde de wandeling door verwilderende weiden, waar koeien stonden te dutten tussen pollen hoge distels.
Ik had gewaarschuwd: er is meer. Zoveel méér gras dan het voetbalgras dat Spanje naar de titel droeg, meer dan het heilige Wimbledongras dat Nadal vroegtijdig terug naar Spanje stuurde, meer dan het Finse EK-atletiekgras waar kogels en speren zo vreedzaam in landen.
Zomaar zijn ze er, samenscholend in de schaduw, op de weke onderkant van jonge, nietvermoedende bladeren. Of juist in de zon, rond vlezige, snelgroeiende stengeltoppen. Overal waar sap rijkelijk stroomt en er weinig meer nodig is dan een rietje om erbij te komen. Gedrang en genieten, bladluisje-aan-bladluisje.
Klinkt onsmakelijk. Smeerwortel? Iets dat bananenschillig of erger op argeloze voorbijgangers ligt te wachten. Smeerwortel? Een drabbig goedje dat bio-verantwoord schoenonderhoud dient, maar vooral de kleding bevuilt. Smeerwortel?
Het is wit en vliegt, zwemt ook. Het schreeuwt en schijt, gaat tekeer tussen vuilniszakken en zwermt boven stortplaatsen, volgt boeren die ploegen of mesten, vliegt achter vissersschepen aan, flankeert veerboten. Het rust op daken, lantaarnpalen, brugleuningen, het strand. Alert en onberekenbaar, zeer aanwezig.
Hij zou kunnen opkomen, in dagen van onvoorspelbare, heftige buien, tijden van voorspelbare - dat wil zeggen: voorspelde - klimaatverandering en zeespiegelstijging, de gedachte aan een stevig vlot.
Nee, geen gefrustreerde voetballers of ontredderde supporters die nijdig hun gal hebben gespuwd. Ook geen hangjongens die niks beters te doen hebben. En nee, in dit geval evenmin kamelen of lama's, al hebben die op spuuggebied een naam hoog te houden.
Holland en oranje, hoezo eigenlijk? Vanwaar die periodieke uitbarstingen van oranje vlaggetjes. En slingers, T-shirts, pruiken, mutsen, hoedjes, stola's, bretels, vuvuzela's en tompoucen? Ja-ja, nationale kleur, trotskleur, koningshuis, Willem van Oranje.
Komende weken gaan we gras zien, veel gras, EK-gras. We volgen rondrennende, in oranje gehulde figuurtjes, maar zien vooral gras: het beeld is er geheel mee gevuld. Nederlands gras, zoals vaak bij grote toernooien. Aangevoerd in de vorm van zaad, soms zoden.
