Essen in het nauw

Essen in het nauw (1) een essenkroon met dode takken
Essen in het nauw (2) een baby-esje dat zich nog van geen kwaad bewust is
Essen in het nauw (3) jonge essenvruchtjes, een verloren generatie?

Een boom in het zomernieuws, dan denk je al gauw: komkommertijd. De essen zouden ziek zijn en misschien wel helemaal worden uitgeroeid. Wat doet denken aan de jaren zeventig, toen de iepenziekte heerste en de Amsterdamse binnenstad tot een steenwoestijn gereduceerd dreigde te worden. Zo ver is het niet gekomen, al zijn er veel slachtoffers gevallen; landelijk misschien wel 90%. Er kwam een kuur en er werden resistente rassen gevonden. Nu is de es dus aan de beurt. Zou het echt? Eerst maar eens in mijn eigen omgeving kijken hoe ze erbij staan.
Dat valt niet mee. Er staan er genoeg, meer zelfs dan ik me had gerealiseerd, maar bij veel bomen zijn dode takken te zien. Het lijkt wel of de jongere bomen er meer last van hebben dan de oude, maar dat is misschien toeval en het is ook maar de vraag of dat een goed teken zou zijn. De mate van aantasting lijkt per plek te verschillen, wat bij een infectieziekte niet zo gek is. Al met al ziet het er niet goed uit, dus maar eens opzoeken wat er precies aan de hand is.
De boosdoener is een schimmel die niet door kevertjes wordt overgebracht, zoals bij de iepziekte, maar gewoon door de wind. Dat lijkt me geen voordeel, want in tegenstelling tot kevertjes is de wind niet te bestrijden. De sporen van de schimmel (Hymenoscyphus fraxineus) infecteren de bladeren, waarin bruine vlekken ontstaan. Via de bladsteel bereiken schimmeldraden de twijgen en grotere takken, waar ze de sapstroom blokkeren zodat de takken afsterven. De schimmel is afkomstig uit Azië en werd in de negentiger jaren voor het eerst in Polen en de Baltische staten waargenomen. In 2010 heeft hij Nederland bereikt. Waren het toen nog enkele plekken, nu heeft hij zich door het hele land verspreid en door heel Noord- en Noordwest-Europa, inclusief de Britse eilanden.
Is er niets aan te doen?
Nee, op dit moment niet naar het schijnt.
'We staan erbij en we kijken ernaar': dat is het wel zo'n beetje.