Gevleugelde toekomst

Het zijn niet de eerste plantaardige vleugels van het jaar, dat waren de mini-vleugels van de berkenvruchtjes en de iependubbeltjes, maar wel de meest overtuigende. De esdoorn is terecht bekend om zijn gevleugelde vruchtjes die - altijd in tweetallen - als helikopters klaar hangen om weg te vliegen. De vruchtjes van de es (foto 2) doen daar niet veel voor onder, maar hangen elk aan een eigen steeltje. Wel hangen al die enkele 'wieken' in flinke bossen bij elkaar. Geduldig wachten de vliegklare vruchtjes van de es de esdoorn op een flinke storm die ze van hun navelstrengetjes rukt en ze over een grote afstand wil verplaatsen. Haast hebben ze niet, eerder dan in het voorjaar hoeven ze niet uit te lopen, dus zie je ze soms tot diep in de winter nog hangen.
De vleugelnoot (foto 3) is een ander verhaal. Anders dan de naam doet vermoeden hebben de vruchtjes van deze monumentale boom uit Azië nogal bescheiden vleugels. Ze hangen daarentegen in allesbehalve bescheiden 'katjes' van een halve meter lang in de vrouwelijke vleugelnootbomen om, als ze droog en licht genoeg zijn, door de wind te worden meegenomen. Een klein stukje is genoeg: als ze het dichtstbijzijnde water maar halen en daarop verder kunnen reizen, want ze blijven goed drijven en in het oorspronkelijke leefgebied groeit de vleugelnoot bij voorkeur aan de waterkant.
De exotische vleugelnoot is hier trouwens geen nieuwe verschijning. De eerste exemplaren werden rond 1800 al aangeplant en in de Leidse Hortus is een vleugelnoot te bewonderen die daar in 1818 werd geplant. De vleugelnoot is dus niet alleen monumentaal, maar ook kan hij een indrukwekkende leeftijd bereiken.