Dat de hopplant zich in een toenemende belangstelling mag verheugen had ik al wel begrepen. De vele nieuwe IPA bieren vragen immers om veel hop. En ook om steeds meer variëteiten van de hop die zorgen voor de verschillen in smaak en bitterheid. Maar dat ik de hop als heg zou tegenkomen had ik niet verwacht. Toch rees daar langs het pad die wirwar-muur op, volgehangen met typerende hopbellen (foto 1), als sparappels in een sparrenboom. En inderdaad blijkt de hop als tuinplant te koop, de wilde klimmer die - als hij aanslaat - de neiging heeft alles tot meters hoog te overgroeien. Weliswaar sterft alles boven de grond in de winter af, maar vanuit de overblijvende wortels komt hij in het voorjaar weer op volle kracht terug.
De professionele hopkwekers kunnen die eigenschap wel waarderen en de hopcultuur is levendig. Vanuit een vijftal natuurlijke variëteiten zijn vele nieuwe gekweekt. Niet alleen in Europa maar in alle gematigde zones ter wereld - vooral ook in de Verenigde Staten - verrijzen de kenmerkende metershoge palen met lijnen ertussen, waarover de hop zich uitstrekt en zijn aromatische hopbellen (de eivormige vruchtkegels) produceert. Dat wil zeggen: de vrouwelijke exemplaren van deze tweehuizige klimmer. De Nederlandse hopkweek kwam in de veertiende eeuw al op; de hopbel bleek een goed conserveermiddel te bevatten. Hop zat dan ook in elk bier - wat onderin het oude logo van Hertog Jan (zie foto 2) goed te zien is - en dat is nog steeds het geval. In de Engelse bitters zit veel meer hop dan in gewoon bier, net als in de oorspronkelijke IPA (India Pale Ale) die werd gebrouwen voor lange reizen overzee en dus lang goed moest blijven.
Nederland heeft het sinds de hoogtijdagen van de hopcultuur een tijdlang moeten doen met de wilde hop (foto 3), de plant met de allermooiste wetenschappelijke naam: Humulus lupulus. Want de hopkwekerijen verdwenen en de hop voor het bier werd geïmporteerd. Maar misschien komt daar verandering in, want voor Gulpener Bier wordt in Limburg inmiddels weer 'eigen' hop verbouwd.
