Magisch groen

Met carnaval laten mensen zich van hun vrolijke kant zien. De altijd sombere klimop doet dat in de late herfst, als de rest van de natuur zijn groei- en bloeikruit heeft verschoten. Stompe uitlopers hangen klaar over lage muurtjes en schuttingen, vangen het restje zon en bloeien: met onopvallende, knopvormige bloemen, maar zo massaal dat het opvalt. Vooral insecten, die weinig meer te kiezen hebben, valt het op. Het gonst dat het een lust is: vliegen, zweefvliegen, wespen, bijen en een late vlinder (zie foto's). Hier leeft het nog, is het warm en gastvrij.

Het is een bijzondere tijd voor deze stuurse klimmer, die het hele jaar met zijn donkergroene schutkleur in de schaduw doorbrengt. Koud om te zien, kil om aan te raken, onwelriekend en met dofzwarte bessen die giftig ogen en dat ook zijn. Een ongastvrije klimmer die net zo makkelijk over de grond kruipt, zich als een olievlek verspreidt en een heel bos in zijn greep kan houden. Pas met zijn uitbundige bloei in de herfst, terwijl de concurrentie is uitgebloeid, bladeren verliest en afsterft, treedt hij uit de schaduw en zien we wat nestelende vogels en kieskeurige wijngaardslakken altijd al wisten. Klimop is klimmende gastvrijheid, een altijdgroene volhouder die al sinds de oudheid symbool staat voor eeuwig leven en in die hoedanigheid menig grafsteen siert. Dit ondanks het opkomende Christendom dat hem aanvankelijk in de ban deed vanwege de 'heidense' verering van dit levenssymbool, een lot dat evenzo de hulst en de maretak trof. Echter, het ontzag voor deze planten bij onze voorouders en het gebruik ervan bij de rituelen rond de midwinternacht, bleek zo diep geworteld dat de kerk daaraan moest toegeven. Ze zijn niet meer los van de huidige kerstviering te denken.

Vergeet de irritante uitlopers die geen grenzen kennen, de zurige geur, de strenge kleur, de barse geslotenheid. Zie hoe het blad glimt in de zon, hoe slierten eeuwig leven wiegen in de wind, hoe week het groen is van het jonge blad. En hoor hoe de bloemen zoemen.