Ongegeneerde naaktslakken

Ongegeneerd wat betreft hun onbedekte staat, hun naakte voorkomen, en ongegeneerd schrokkend van alles wat ze tegekomen: naaktslakken. Plaats van handeling? Mijn tuin. Maar het kan - en zal - overal gebeuren. Dat de mooiste, liefst bloeiende gewassen - vooral nieuwe, pas geplante - ten prooi vallen aan een niets ontziende naaktslakken-aanval. Eén nacht is genoeg. De volgende morgen kruipen er nog een paar door de schamele resten. Doodtrappen is een vrij smerige optie. Over de heg dan? Hm. Zinloos ook, want het zijn maar een paar achterblijvers.
Bier dan maar, in ingegraven potjes, een oud recept. Helaas, dat lijken ze voor de gezelligheid bij hun nachtelijke schranspartij te drinken. Er zit niets anders op dan bewonderend het hoofd te schudden om hun dodelijke effectiviteit en nieuwe planten te halen, een soort die ze niet lusten.

Naaktslakken behoren met alle andere slakken tot de Gastropoda, oftewel: buikpotigen. Ze lopen - zonder poten weliswaar - op hun buik. In tegenstelling tot de rest, hebben de naaktslakken geen huisje. Niet meer. Ze stammen wel af van slakken met een huisje en bij sommige is dat in de vorm van een bobbel op de rug nog te zien. Door het ontbreken van een huisje om zich in terug te kunnen trekken, is de naaktslak extra gevoelig voor droogte. Daarom is hij vooral 's nachts en in de vroege ochtend aktief. Of na een regenbui, dan komen ze massaal tevoorschijn. In korte tijd dat ze aktief kunnen zijn, moeten ze veel eten en dat kunnen ze dan ook: planten dus, en vruchten. Maar bijvoorbeeld ook overreden soortgenoten.
Zelf worden ze maar weinig gegeten. Bij dreiging rollen ze zich op en produceren veel slijm en dat, in combinatie met hun vieze smaak, schrikt de meeste belagers af.
De twee bekendste en grootste soorten in Nederland zijn de Grote en de Zwarte Wegslak. De Zwarte Wegslak (foto 2) is zwart, na een grijsbruine jeugd, en in vergelijking met de Grote Wegslak vrij slank. Na een regenbui kruipt hij massaal over trottoirs en fietspaden en kan 10 tot 15 cm lang worden. De Grote Wegslak (foto 1) is bruin en heeft een oranje voet, maar soms is hij helemaal oranje. Hij waagt zich minder vaak op de weg en kan 15 tot 20 cm lang worden.

De voortplanting is een bijzonder schouwspel. Naaktslakken zijn hermafrodiet - mannetje en vrouwtje tegelijk - en de gelachtsopening zit opzij, vlak achter de kop. Ze produceren eerst een flinke slijmprop en daar draaien ze in kringetjes omheen (foto 3) terwijl ze sperma afscheiden én opnemen. Vervolgens leggen ze - allebei dus!! - eieren in de grond waaruit grote aantallen snelgroeiende baby-slakjes kruipen.

Zo'n effectieve productie, daar kan niets tegenop: geen bier, slakkenpoeder of slakkenval. Bewondering voor dit natuurtalent is op zijn plaats en daar mag je best wat plantjes voor over hebben.