Opwindende Winde

Als in september de meeste planten het welletjes beginnen te vinden, doet híj er juist nog een schepje bovenop: windt zich energiek op om alles wat omhoog gaat - erin en erover - of weeft bij gebrek aan houvast een bodemtapijt. Het is de Haagwinde die al een zomer lang met zijn kenmerkende bloemen - pispotjes zeiden wij vroeger - stond te pronken. Tuinliefhebbers gruwen ervan en ook de eerste hits op Google gaan over bestrijden en verwijderen. Maar wat is hij mooi, met zijn meterslange bladslingers in de zon en zijn beschaduwde voeten in de vochtige aarde.

De Haagwinde begint in juni al te bloeien en houdt dat tot in oktober vol. En dat terwijl de bloemen elk maar één dag bloeien! Uit de dichte, schroefvormig gedraaide knop (foto 2) ontvouwt zich een witte, 5-7 cm grote bloem die zich bij regen sluit en 's avonds dichtschroeft om niet meer open te gaan. Het lichtgroene blad is hartvormig, wat prima past bij deze allemansvriend die zich op veel plekken thuisvoelt en zich daar ongegeneerd laat gaan. De dunne stengels dweilen eerst wat rond, tot ze - meestal - ergens de weg omhoog vinden langs takken, hekken, regenpijpen, maisstengels of dood riet (foto 1). Die weg omhoog slaan ze windend in, altijd rechtsdraaiend. Een plant met een overtuiging dus, wat je er ook van vindt.
Onder de grond zit het geheim van de Haagwinde: de witte, vlezige wortelstok die je niet snel te zien zult krijgen. Want als je zo'n meterslange sliert uit de grond trekt, blijft die stille kracht gewoon zitten om rap weer voor nieuwe uitlopers te zorgen.

De Haagwinde (Calystegia sepium) is de bekendste winde van de kleine Windefamilie, die verder bestaat uit de Akkerwinde - die een stuk kleiner is , roze bloemen heeft en vooral langs wegen en op akkers groeit - en de zeldzame Zeewinde. In tuinen is soms een Ipomoea te zien: een blauwe of paarse (sub)tropische winde.