Sòldachi: de heremietkreeft

Over de stenige wegen, tussen cactussen, in de tuin en op de porch. En langs zee natuurlijk. Bewegende slakkenhuizen, soms ook de oleanders inklauterend. Ze zijn aan de zee ontsnapt, deze heremietkreeften, maar niet helemaal. Leven op het land, eten op het land en vrijen op het land, maar bevruchte eitjes moeten naar zee worden gebracht om uit te komen. De larven zwemmen wat, zoeken al snel een klein leeg slakkenhuisje en kruipen daarmee aan land. Sòldachi heten ze op Bonaire: soldaatje. Vanwege hun onafscheidelijke slakkenhuishelm.

Want zo kun je hun huisje - eh, huurhuisje - daadwerkelijk zien: als een beschermende helm. In tegenstelling tot andere kreeften en krabben - zelf zijn ze geen van beide, maar iets er tussenin - hebben ze namelijk geen stevig pantser. Tenminste: niet overal. Hun achterlijf is week en dus kwetsbaar, vandaar dat ze een passend slakkenhuis uitzoeken waarin ze dat kunnen opbergen. Met hun achterste pootjes klemmen ze zich daar stevig in vast. En bij dreiging kunnen ze de opening van de schelp met hun grote voorpoten en scharen effectief barricaderen. Bij de landlievende heremetskreeften van Bonaire, maar ook bij de soorten die gewoon in zee zijn gebleven.

Goed geregeld, niks aan de hand, zou je zeggen. Maar helaas. Omdat kleine heremietkreeften groeien - en uiteindelijk vuistgroot worden - moet er regelmatig worden verhuisd naar een grotere schelp. Een gebeurtenis die niet elke heremietkreeft overleeft. En dan is er nog de woningnood! Vind maar eens op tijd een geschikt nieuw huis dat óók nog onbewoond is. Sommige heremietkreeften zoeken daarom tijdig een iets grotere soortgenoot op en wachten tot die uit zijn schulp kruipt. Om die dan zelf razendsnel te betrekken. De eigen schelp komt dan weer beschikbaar voor een nog kleiner exemplaar dat ook alweer de wacht kan hebben betrokken. Een enkele keer moet met een noodwoning genoegen worden genomen: een gek gezicht, zo'n zeeëgelskelet als helm (foto 3)! Met een gevaarlijke opening bovendien ...
En er is nog een helaas. Ook voor de geslachtsdaad moeten de heremietkreeften zich eventjes blootgeven. Begrijpelijk dat ze het voorspel eerst nog gehelmd afwerken (foto 2), om er daarna - als niemand oplet - een vluggertje van te maken.