Tuturutu, de pauwenbloem

Hij was al te zien als achtergrond bij kolibries en monarchvlinders, maar hij is te bijzonder om alleen achtergrond te zijn: de tuturutu of pauwenbloem. Een jaarronde lust voor het oog én voor vlinders, vogels en bijen. Veel bijen. Tien meeldraden en een stamper hangen 10 cm lang als pauwenveren uit de bloem, blijven met moeite overeind en krullen aan het eind nog omhoog. Jonge bloemen - rood met geel - schreeuwen om aandacht, de tweede dag zijn ze helemaal rood en de meeldraden gaan hangen, de derde verschrompelen ze. Een kort maar glorieus bloemenleven.
Naast de rood met gele, is er ook een gele tuturutu-variant die zich wat minder op de voorgrond bloeit, met bloemen aan lagere takken die geel geboren worden en geel sterven.

Tuturutu is papiamentu voor Caesalpina pulcherrima, een telg uit de vlinderbloemigenfamilie die op Bonaire stevig vertegenwoordigd is, wat heet: een flink deel van het eiland wordt door deze familie van begroeiing voorzien, vooral in de vorm van bomen als divi-divi, indju, tamarinde, flamboyant en oliba. En de struikachtige tuturutu dus. Samen hangen zij Bonaire vol met de voor vlinderbloemigen zo kenmerkende peulen, in alle vormen en afmetingen.
De tuturutu is 3 tot 6 meter hoog en heeft gedoornde takken, zachtgroene, varenachtige bladeren en 40 cm hoge bloemtrossen met bloemen waarvan het vijfde kroonblad tot een soort trompetje is vergroeid (foto 2). En uiteindelijk komen er peulen dus, eerst groen (foto 3) en gewild bij parkieten, daarna bruin als de zaden rijpen. De pauwenbloem siert veel Bonaireaanse tuinen en is inmiddels in vrijwel alle tropische streken te bewonderen. Het is onzeker waar hij zijn oorsprong vindt. Gewoon de Antillen waarschijnlijk.

Hoe het zij, de tuturutu voelt zich hier helemaal thuis. Dát is zeker.