Weblog van de (on)gewone natuur

Toen ik in mijn wijkje kwam wonen, werd er nog Sint Maarten gevierd. Maar die vrij ingetogen Nederlandse traditie - met de lampionnen, de kaarsjes en het aloude lied - is ingeruild voor het van oorsprong Iers-Angelsaksische Halloween dat meer tot de verbeelding spreekt. In elk geval is er meer te verbeelden.

De rijpende bessen worden straks door de vogels opgehaald, de gevleugelde vruchten vliegen straks uit op de herfstwind, maar alles wat groter en steviger is - noten, eikels, kastanjes - moet eerst vallen. Pas dan worden ze door vogels, muizen en eekhoorns versleept en bereiken ze hun plek van bestemming. Straks.

Een klein kartonnen cadeau-doosje, "klavertje vier' staat erop en: 'brengt geluk'. Het doosje bevat een frommelig bolletje en twee blokjes substraat. In een potje doen en watergeven, meer is niet nodig! En inderdaad: in no time verschijnen de beloofde klavertje vier-blaadjes (foto 1).

Ik zag hem in de eerste zaal, de eerste vitrine: deze oude vis die meer kunst dan vis is, een veertig miljoen jaar oud fossiel dat daar gewoonweg moderne kunst lag te zijn.

De landstreken rond de Middellandse Zee kampen al jaren met extreem hete, droge zomers en bijgevolg worden de daar van oudsher groeiende olijfbomen ernstig bedreigd.

Op de één of andere manier zie je meteen dat deze struik niet altijd in dit land heeft gegroeid. Zijn het de diepgroene bladeren die net iets teveel glimmen, de bladeren die aan de onderkant met wit fluweelzijn zijn bekleed? Of zijn het de merkwaardige, gestippelde bessen met hun zilverige glans?

Het gevoel was er al weken: wintertijd. Dat grauwe, het vocht, de druppels aan al wat druppels dragen kan, die kleurloze zon, nevels die terug zijn van weggeweest. Het is een gevoel dat uit de aarde opwelt en in alles doordringt, ook binnen waar de verwarming er niet in slaagt om het buiten te houden.

Ze zijn er altijd en overal, brandnetels of kortweg netels, al is het maar in een klein hoekje, wachtend op hun kans. Mensen vinden ze doorgaans geen welkome verschijning, anders dan de vele vlinders die er hun eitjes aan toevertrouwen en de rupsen die er eten en verpoppen.

Bij tuinplanten en snijbloemen zijn we er wel gewend dat daarvan allerlei kleurvarianten bestaan, dat wil zeggen: zijn ontwikkeld. Mensenwerk. Dat dergelijke kleurvarianten ook in de natuur voorkomen is minder bekend, niet in de laatste plaats omdat het een vrij zeldzaam verschijnsel is.

De narcissen hebben we inmiddels achter ons gelaten, op weg naar de zomer.

Niet alleen Naturalis, ook Museum Volkenkunde staat in mijn achtertuin, bij wijze van spreken dan. Daar trof ik een kleine maar bijzondere tentoonstelling van Aboriginalkunst, vol met Droomwezens en hun heilige landschappen van warme aardkleuren. In de Aboriginalcultuur begint alles met de Droom.