dichter-bioloog
dicht, schrijft korte verhalen, tekent, schildert.
Is waarnemer van het gewone dat nooit gewoon is en erom vraagt in woord en beeld te worden vastgelegd.
Terug van Bonaire, terug naar Oegstgeest. Een abrupte overgang in klimaat- en tijdzône met de bijbehorende tijdelijk verscherpte waarneming. Die zich door de zon, die echt zijn best doet, niet voor de gek laat houden en vaststelt dat de dood is ingetreden. De overgang naar de winter.
Hun gekluns met het bouwen van een nest werd op 28 augustus jl al uitgebreid in beeld gebracht. Lief en onhandig, het suikerdiefje, een uitnodiging dus om een helpende hand toe te steken.
Je kunt hem niet missen, de Kadushi. Deze meer dan 10 meter hoge boomcactus steekt ver boven de meeste bebouwing en begroeiing uit en richting het wilde noorden worden het er meer en meer: Cadushy-country! Daar moet je toch iets mee kunnen, al die enorme cactussen?
Schuimende golven aan de ene en rustig kabbelen aan de andere kant, tussen die twee kusten ligt Bonaire. Maar er is nog een derde kust. Lac, de grootste en mooiste lagune van het eiland, waar ondiep water en wit zand samen onwaarschijnlijke kleuren blauw geven, gaat in een mantel van mangroves gekleed.
Vele tientallen zijn er: levensmiddelenwinkeltjes als Bo Toko ('jouw winkel') die onaantastbaar voort lijken te bestaan tussen grotere winkels van Chinezen en supermarkten als 'Progreso'. Van de zus van de man van een aangetrouwde nicht. Familie, altijd, iedereen.
Ze komen vlakbij, scheren langs je hoofd en laten vrrr-geluidjes achter bij hun snelle zwenkingen van bloem naar bloem. Zeer aanwezig. Maar als kwikzilver vloeien ze uit de cameralens. Bij toeval gevangen, zijn ze bewogen. Want ze bewegen: één en al beweging zijn ze, de bedrijvige kolibries.
Als het warm is, moet je uit de zon blijven En als het heel warm is, moet het tempo omlaag. In de schaduw zitten, je niet druk maken. Onder een boom. Een publieke boom.
Over de stenige wegen, tussen cactussen, in de tuin en op de porch. En langs zee natuurlijk. Bewegende slakkenhuizen, soms ook de oleanders inklauterend. Ze zijn aan de zee ontsnapt, deze heremietkreeften, maar niet helemaal.
De zee bij Bonaire is een wat groot uitgevallen schatkamer. Al meer dan 400 jaar is ze hofleverancier van zout en een niet opdrogende bron van wahu, dradu, mulatu en andere verse vissen. Een juweel bovendien: veelkleurig spiegelend in de luwte, melkwit schuimend tegen rotsige kust.
'Bon dia!' begon iedere #dagin6woorden.
Je landt en het begint: Flamingo Airport met zijn zuurstokroze aankomsthal. Goed, flamingoroze dan. De rit langs zee, met het lange lint van gekleurde huisjes dicht aan het water, doet bijna pijn aan je ogen.
Gezellig, thee! Dol op mensen zijn ze, op hun tuinen, huizen en porches, op hun draadjes, haartjes, touwtjes, handige hoekjes en geinige gaatjes en op hun suikerpot. Gezellig, koffie! De hele dag in de weer - dag in, dag uit - met het maken van halve nesten op onmogelijke plaatsen.
En dan is het tijd om de aardappelen een poosje in te ruilen voor funchi, de spijkerbroek voor de allerluchtigste short, de weilanden voor de koenoekoe, de duinen voor rotskust, de haring voor purunchi, de koolmezen voor suikerdiefjes, de merels en lijsters voor chuchubi's, kortom: Nederland voor Bonaire.
Taal en teken uit het land van venen, vennen, heidevelden, bos en stilte, waar de wegen Westerhaar, Schapenmeer en De Vorrelvenen heten, het land van eiken, berken, lijsterbes, vogelkers, sporkehout en krentenboompjes, waar de wegen Bloemberg, Achterma, Voor de Broeken, Waterleuzen en Holtweg heten, het land van wij
Een bivak, ergens aan de kant van de weg, oranjerode soldaten. Geruststellend klein zijn ze, dat wel, en dus geen bedreiging. Dat wil zeggen: niet voor mij.
Bloemen houden van mensen, de reclame heeft ons dat ingeprent. Het zal. En wilde planten? Nou, soms meer dan je lief is. Wat er al niet aan aan je broekspijpen blijft hangen!
Vakantietijd, eropuit. Huisje mee. De één een tent, de ander een caravan of camper. Maar sommige dieren schijnen altíjd op vakantie te zijn, hebben hun huisje tenminste overal bij zich, en mijn tuin is hun vakantieland. Het is er foeidruk zónder dat daar folders of ronkende internetsites aan te pas kwamen.
Hij houdt de wacht, de oude vlier. Bij een boerderij in l'Hopitôt, Cne Arbourse, een vlekje menselijke bewoning diep weggestopt in de binnenlanden van de Bourgogne tussen Loire en Yonne, schuilgaand in eindeloos golvende graanvelden, bossen en meidoornhagen.
Stralende hoofden die meedraaien met de zon - tourne-sol - de breedlachende hoofden van de zonnebloem. Niet de enkelingen in stoeptegel-tuintjes of groepjes in een beschutte achtertuin, maar zover het oog reikt, velden vol. Ah! La France!
Ze horen bewegingloos, plat en zwartwit op het asfalt te liggen, zebra's. Dat wil zeggen: buiten Afrika.
Of ze van de ene op de andere dag gemaakt worden: zo snel gaat het, het verschijnen van de rietsigaren langs de waterkant. Eerst nog groenig, maar al snel diepbruin. Eerst met een rafelige piek er bovenuit, dan alleen nog de volmaakte fluwelen cylinders die aan lange saté-stokstengels zijn gespietst.
Het roodwitte lint trekt van verre al de aandacht. Het zet niets af, maar is als een ceintuur om een dikke stam gebonden, een eikenstam (foto 1). Een waarschuwing. Waarschuwing? Voor die leuke harige rupsjes die bij nadere bestudering op de stam en over hun fijne spinsel blijken te kruipen (foto 2)?
Een echte Hollandse boom, de linde. Boom van grachten, pleinen en kerkhoven, van statige lanen, van gesnoeide schaduw, van dankbaarheid en gedenken, van de geur die de vroege zomer vult, van 'Leentje leerde Lotje lopen langs de lange lindenlaan'.
Het verre oosten van Nederland, zomer, het Korenburgerveen. Ik zou de loftrompet kunnen steken over de zwarte specht, de drasse hei, de weerschijnvlinder of de braamsluiper, maar nee. Na het veen voerde de wandeling door verwilderende weiden, waar koeien stonden te dutten tussen pollen hoge distels.
Ik had gewaarschuwd: er is meer. Zoveel méér gras dan het voetbalgras dat Spanje naar de titel droeg, meer dan het heilige Wimbledongras dat Nadal vroegtijdig terug naar Spanje stuurde, meer dan het Finse EK-atletiekgras waar kogels en speren zo vreedzaam in landen.
