Gelderse roos
do, 08/20/2020 - 15:19 — TeunHet is zover, de bessen van de Gelderse roos hebben zich vol zomer gezogen en hangen nu, doorzichtig glanzend als gepolijste edelsteentjes, in de augustuszon.
dichter-bioloog
dicht, schrijft korte verhalen, tekent, schildert.
Is waarnemer van het gewone dat nooit gewoon is en erom vraagt in woord en beeld te worden vastgelegd.
Het is zover, de bessen van de Gelderse roos hebben zich vol zomer gezogen en hangen nu, doorzichtig glanzend als gepolijste edelsteentjes, in de augustuszon.
Het is toch al een wonder hoe de esdoornzaden zich in de loop van de geologische tijdvakken zulke helicoptervleugels hebben kunnen aanmeten, maar deze bijzondere esdoorn maakt het met zijn rozerode vleugels wel heel erg bont.
Familie van de koekoeksbloemen, maar met - de naam zegt het al - een bolrond opgeblazen kelk die lichtpaars dooraderd is. De Silene vulgaris is vrij algemeen, zoals de toevoeging vulgaris al aangeeft, maar daarom niet minder gracieus.
De kleurige vruchten die vaak tot diep in de winter aan de struik blijven hangen, zijn in de maak. De kardinaalsmuts koestert zijn laatste sterretjesbloemen, terwijl de eerste groene vruchtjes al beginnen te zwellen: de glimmende babymutsjes.
Deze knotwilg, die net voor het vroege uitbreken van het voorjaar nog even werd geknot, heeft zich getooid met een vlierkroon. Vlieren zijn niet kieskeurig en groeien op de vreemdste plekken, dus ook bovenop een knotwilg als dat zo uitkomt.
Hij - of zij? - bloeit niet alleen vroeg, maar ook lang, soms zelfs het hele jaar door. In het wild is de maagdenpalm zeldzaam geworden, maar vanuit tuinen, waarin hij een graag geziene gast is, breidt hij zich weer uit.
Het voorjaar schijnt vijf weken voor te lopen op het langjarig gemiddelde en tweeëneenhalve week op het gemiddelde van de opgewarmde laatste twintig jaar. Dus ja, er komt van alles uit de grond - speenkruid: check, eerste dotterbloemen: check - en uit de knoppen van bomen en struiken.
Op een paar dagen per jaar na waait er op Bonaire altijd wind, passaatwind. Om water op te pompen uit de vele 'putten' op het eiland, met name voor de bescheiden landbouw, waren windmolens dan ook ideaal.
Het meeste blad is allang gevallen, ook van de vlier. Maar de sterkste vlieren houden de bladeren aan het uiteinde van hun hoogste en jongste takken nog even vast, zelfs na een voorzichtige vorstaanval. Het is een mooi gezicht hoe zij als het ware met de vliervlag in top onverschrokken de winter ingaan.
Niet meer dan een paar hebben het tot de Kerst volgehouden en het zou goed kunnen dat ze al verdwenen zijn als jij dit leest. Toch wilde ik ze even laten klingelen, deze moedige kerstklokjes, bloemen van Fuchsia magellanica die als enige fuchsia hier de winter overleeft.